ALEVİ TALEPLERİ VE AİHM KARARLARIMahmut ASLAN-03 Aralık 2014
Cumhuriyet Alevilere birçok hak tanımasına rağmen, gideremediği eksikleri de az değil. Aleviler bu eksikliklere rağmen cumhuriyete ve Atatürk düşüncesine bağlıdırlar. Çünkü laikliğin önemini kavramışlardır.
Laiklik sadece basit tanımıyla ilkokulda öğretilen din ve devlet işlerinin bir birinden ayrılması değil din ve vicdan hürriyetidir.
Din ve vicdan hürriyeti İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 24. maddesinde koruma altına alınmıştır.
Ancak Türkiye’de birçok şey gibi yazılı kanunlarda sadece yazıda kalmakta, uygulama da işlememektedir.Aleviler 90 yılların başında başlayan örgütlenmeleri ile bu uygulama da yapılan eşitsizliklerin giderilmesi için mücadele vermektedir.
Bu mücadele şu başlıklar altında toplanmaktadır:
*Eşit yurttaşlık sağlanmalı ve devlette atamalarda liyakata önem verilerek. Alevilerin dışlanmaması. Şuan devlet organlarında bir tane alevi; vali, general, genel müdür vb. bulunmamaktadır.
* Cemevleri, Alevi inancının ibadet mekânlarıdır. Cemevlerinin inançsal statüsü tanınmalı, diğer ibadethanelerin yararlandıkları tüm haklardan yararlanmalı.
* Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersleri zorunlu olmaktan çıkartılıp seçmeli hale gelmeli, velisinin talebi doğrultusunda çocuğa istediği din ve inançla ilgili eğitim verilmeli.
* Diyanet İşleri Başkanlığı, Anayasal kurum olmaktan çıkartılmalı; özerk Din İşleri Kurumu haline getirilmeli, inanç gruplarının eşit temsiliyeti sağlanmalıdır. İnanç gruplarının oluşturacağı birimler, kendi inanç mensuplarına hizmet vermeli, bunun sağlanması için her inanç grubu, inanç bütçesinden pay almalı.(Diyanet İşleri Başkanlığının kaldırılması da talep edilmektedir)
* Alevi köylerine cami yaptırma girişimi ve imam atamaları durdurulmalı, atanan imamlar da geri çağrılmalı.
*Sivas Madımak Otel’inin Utanç Müzesi haline getirilmesidir.
Bu ana başlıklarda yapılan mücadele iç hukuk yolları tüketildikten sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götürülmüştür.
AİHM Türkiye'deki Alevilerin başvuruları üzerine bir ay içinde iki önemli karar açıkladı.
1.Karar: AİHM, eğitimde zorunlu din ve ahlak kültürü derslerine karşı Ankara’dan davacı olan 14 Türk vatandaşının 2011’de açtığı davada oy birliği ile Türk hükümetinden “zaman geçirmeden öğrencilerin zorunlu din ve ahlak kültürü derslerinden muaf tutulmalarını da sağlayacak yeni bir sisteme geçmesini” istedi. Kararda, Türkiye’de din ve ahlak kültürü kitaplarının içeriğinde yapılan son değişikliklerin “yetersiz” olduğu belirtilip devletin dini konularla ilgili düzenlemelerde “yansız ve tarafsız olma yükümlülüğü” hatırlatıldı.
2.Karar: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı tarafından 2010 yılında yapılan başvuru ile ilgili olarak Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ''ayırımcılığın yasaklanması'' ile ilgili 14. maddesini ihlal ettiğine hükmetti.
Bu iki kararın çıkacağı zaten biliniyordu. AKP’nin Alevilerle ilgili bir şeyler gibi yapıyor gibi görünmesi de bundan. Aleviler de bunlara kanacak değildir.O yemeklere gidenler kişisel rant ve ikbal peşindedirler.
Bu kararlara biran önce uyularak alevilerin talepleri karşılanmalıdır.Alevilerin bütün talepleri çözülmeyecek talepler değildir. Bu taleplerin çözülmesiyle ülkemizin demokratikleşmesi yolunda büyük adım atılmış olacaktır.
